Χρυσόβουλλος λόγος του αυτοκράτορα Αλεξίου Γ’ Μεγάλου Κομνηνού
Chrysobull of the emperor Alexios III Grand Komnenos
Αρχείο Μ. Διονυσίου Κιβωτίδιο, αρ. α’
Πρωτότυπο. Σε μεταξωτό ύφασμα. Αποτελείται από έξι τεμάχια: 581, 583, 578, 470, 578, 327. Οι στίχοι 1, 3, ο μήνας, η ινδικτιώνα και η αυτοκρατορική υπογραφή: με κόκκινο μελάνι, ο στίχος 2 και εντός του κειμένου οι λέξεις “βασιλεία μου”, “Χριστός”, “Θεός”, “λόγος”: με χρυσό μελάνι.Γραφή δυσανάγνωστη. Εξεζητημένη απομίμηση προτύπων του 11ου αιώνα. Συντομογραφίες πάρα πολλές. Ορθογραφία. Μεταξύ των στίχων 2 και 3 παρεμβάλλεται πολύ ωραία μικρογραφία, που παριστάνει τον αυτοκράτορα με τη σύζυγό του Θεοδώρα. Οι δύο βασιλείς κρατούν στα χέρια τους το ιδρυτικό χρυσόβουλλο της μονής, ενώ από ψηλά τους ευλογεί ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος. Η χρυσή σφραγίδα βρίσκεται σε δύο φύλλα, ραμμένα εκατέρωθεν της μικρογραφίας με κόκκινο νήμα. Στη μπροστινή όψη (διάμετρος 47): ο αυτοκράτορας ορθός. Στην πίσω όψη (διάμετρος 45): ο Ιησούς Χριστός όρθιος μπροστά από το θρόνο, Διαστάσεις: 3010 Χ 403, Ύλη γραφής: Χαρτί, Χρώμα μελάνης: Καστανό, Διατήρηση: Καλή: υγρασία, μικρά σχισίματα,
Έγγραφο, χειρόγραφο
Παλαιογραφικές, αρχειακές και διπλωματικές έρευνες
Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών/ ΕΙΕ
Π. Νικολόπουλος-Ν. Οικονομίδης, Ιερά Μονή Διονυσίου. Κατάλογος του Αρχείου, Σύμμεικτα 1 (1966), 265-266 ( V. G. Βarskij, Stranstvovanija po svjatym mestam vostoka s 1723 do 1747 g., Cast III (1744 g.), Πετρούπολη 1887, σ. 377 και εξής / Σιμωνίδης, Ορθοδόξων Ελλήνων θεολογικαί γραφαί τέσσαρες, Λονδίνο 1859, σ. 120 και εξής/ J. Ph. Fallmerayer, Original Fragmente, Chroniken, Inschriften und anderes Material zur Geschichte des Kaiserthums Trapezunt, Abhandlungen der hist. Classe d. bayer. Akad. d. Wissenschaften III, Abt. 3, Μόναχο 1843, σσ. 79-95/ J. Draseke, Vom Dionysioskloster auf dem Athos, Byzantinische Zeitschrift 2 (1893), 79-95 (παράβαλε J. Muller, αυτόθι, 440 και Σπ. Λάμπρος, αυτόθι, σ. 613 και εξής) / Μητροπολίτου Χρύσανθου, Ιστορία της Εκκλησίας της Τραπεζούντος, Αρχείον Πόντου 4-5 (1933), 507-510 (μερική έκδοση)/ Ευθύμιος Διονυσιάτης, Ποντιακή Εστία 1 (1950), 195-198/ Αρχιμανδρίτης Γαβριήλ, Η εν Αγίω Όρει Ιερά Μονή του Αγίου Διονυσίου, Αθήνα 1959, σσ. 91-94/ N. Oikonomides, Actes de Dionysiou (Archives de l’ Athos IV), Παρίσι 1968, σσ. 50-61, αρ. 4
)
Μ. Διονυσίου
Ο αυτοκράτορας παραχωρεί στον ιερομόναχο Διονύσιο το ποσό των 100 σωμίων, για την αποπεράτωση της μονής του (ο Διονύσιος είχε ήδη ανεγείρει το φρούριο), η οποία βρίσκεται κάτω από το Μικρό Άθω, κοντά στα Βουλευτήρια, στο λεγόμενο Αεροπόταμο. Υπόσχεται επίσης ετήσια επιχορήγηση της μονής με το ποσό των 1000 άσπρων κομνηνάτων, τα οποία θα αρχίσει να καταβάλλει το βεστιάριο της Τραπεζούντος μετά από 3 χρόνια. Η μονή αναλαμβάνει: 1) να μνημονεύει σε όλες τις ακολουθίες τον κτήτορα αυτοκράτορα και όλους τους συγγενείς του και 2) να δέχεται φιλοφρόνως τους Τραπεζούντιους, οι οποίοι έρχονται σε αυτή ως προσκυνητές ή ως υποψήφιοι μοναχοί Αρχ.: Ο δεχόμενος υμάς εμέ δέχεται. . .
Άγιον Όρος , Μ. Διονυσίου
Λυτό έγγραφο
Βυζαντινά - Μεταβυζαντινά έγγραφα
Αρχεία
