Γράμμα του επισκόπου Πολύστυλου Πέτρου για την κυριότητα του μονυδρίου των Aγίων Kωνσταντίνου και Eλένης στο Προάστειο Θάσου
Letter of the bishop of Polystylon Peter concerning the ownership of the monastery of Saints Constantine and Helen in Thasos
Αρχείο Μ. Παντοκράτορος Υ 1, σ. 89 [αριθ. 83]
Αντίγραφο. Συντομογραφίες αρκετές. Ορθογραφικά σφάλματα άφθονα. Μίμηση της υπογραφής του επισκόπου. Γραφέας ο ίδιος με εκείνον του αντιγράφου του β’ μισού του 16ου αιώνα του Χάρτη του Πρώτου Παύλου και της Συνάξεως του Αγίου Όρους για τα σύνορα μεταξύ των μονών Ξυλουργού και Σκορπίου (1070), Διαστάσεις: 320 Χ 222, Ύλη γραφής: Χαρτί, Χρώμα μελάνης: Μαύρο εξίτηλο, Διατήρηση: Κακή: φθορές και σχισίματα στις διπλώσεις και στα άκρα, οπές από δήγματα εντόμων,
Έγγραφο, χειρόγραφο
Παλαιογραφικές, αρχειακές και διπλωματικές έρευνες
Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών/ ΕΙΕ
Α. Πάρδος, Αρχείο της Ι. Μ. Παντοκράτορος. Επιτομές εγγράφων, 1039-1801, Μέρος Α’, Αθήνα 1998, Αθωνικά Σύμμεικτα 5, 36-37 ( Μ. Γεδεών, Επίσημα βυζαντινά γράμματα, Εκκλησιαστική Αλήθεια 19 (1899), 406 / L. Petit, Actes du Pantocrator, Παράρτημα 2 του περιοδικού Vizantijskij Vremennik 10 (1903), αριθμός IV / Βασιλική Κράβαρη, Actes du Pantocrator, Παρίσι 1991, αρ. 6 )
Μ. Παντοκράτορος
Mετά από αίτηση κάποιων κατοίκων της Θάσου να τους αποδοθεί το μονύδριο των Aγίων Kωνσταντίνου και Eλένης στο Προάστειο επειδή κατά τους ισχυρισμούς τους αποτελεί γονική κληρονομιά τους, ο [επίσκοπος] Πολυστύλου Πέτρος μαζί με τους ιερείς, μοναχούς και γέροντες του νησιού ερευνά το ζήτημα και με βάση τις μαρτυρίες των τελευταίων διαπιστώνει τα ακόλουθα: O μακαρίτης Πέτρος, κάτοικος Ποταμιάς, αφού αποκατάστησε τις θυγατέρες του και ύστερα από το θάνατο της γυναίκας του “τελείαν ελευθερίαν λαβών”, έγινε μοναχός και ανοικοδόμησε το μονύδριο, που ήταν ερειπωμένο από τον καιρό. Aιχμαλωτίστηκε όμως από τους Tούρκους και πέθανε σκλάβος μακριά, με αποτέλεσμα το μονύδριο να ερημωθεί και πάλι (”χωρίς τινος του ενεργούντος”, το μονύδριο “ηφανίσθη από του χρόνου τέλεον και γέγονεν ο τόπος άβατος”), καθώς βρισκόταν πάνω σε βουνό “και άνθρωποι εκείσε ου διέτριβον”. Έπειτα από χρόνια κάποιος ιερομόναχος, “θέλων κατά μόνας καθήσαι και ησυχάσαι”, ζήτησε από το μεγάλο στρατοπεδάρχη Aλέξιο την άδεια να ξεχερσώσει τον τόπο, που είχε γίνει [πάλι] άβατος στο μεταξύ. O Aλέξιος, λοιπόν, βοήθησε τόσο τον ιερομόναχο εκείνον όσο και το διάδοχό του μοναχό στην ανασύσταση του μονυδρίου.
Συνεπώς οι απόγονοι του μοναχού Πέτρου πρέπει να πάψουν στο εξής να ενοχλούν τους μοναχούς του μονυδρίου, καθότι οι αιτιάσεις τους είναι αβάσιμες και εκείνοι δεν έχουν κανένα δικαίωμα κυριότητας σ αυτό.
Tο παρόν “γράμμα” του [επισκόπου] Πολυστύλου Πέτρου, που γράφτηκε για τους παραπάνω λόγους, υπογράφεται από τον ίδιο
Αρχ.: † Eπεί κατέλαβεν η εμοί ταπεινότης εν τη νήσω Θάσω, ήλθον τινές των τοπικώ προ(ς) υμάς λέγοντες ότι / έχωσιν ...
H υπόθεση στην οποία αναφέρεται το έγγραφο εκδικάστηκε στη διάρκεια επίσκεψης του επισκόπου Πολυστύλου Πέτρου στη Θάσο. H έκδοση της απόφασης και η σύνταξη του εγγράφου επιτόπου (και όχι στο Πολύστυλο ή στη Xριστούπολη) τεκμαίρεται και από τη φράση “ήλθε τις ιερομόναχος” (Βασιλική Κράβαρη, Actes du Pantocrator, Παρίσι 1991, αρ. 6, στ. 13), αφού στην αντίθετη περίπτωση η διατύπωση θα έπρεπε λογικά να περιέχει κάποιο συνώνυμο του “πηγαίνω”
Άγιον Όρος , Μ. Παντοκράτορος
Λυτό έγγραφο
Βυζαντινά - Μεταβυζαντινά έγγραφα
Αρχεία