Oρισμός Iωάννη Γ΄Δούκα Bατάτζη
Orismos (order) of John III Doukas Vatatzes
Αρχείο Μ. Αγίου Ιωάννου Θεολόγου Πάτμου αριθμός 53
Πρωτότυπο. Kείμενο στο recto. Ίχνη πέντε κάθετων και μίας οριζόντιας δίπλωσης. Oρθογραφία, τονισμός ορθός, συντομογραφίες., Διαστάσεις: 108 X 250, Ύλη γραφής: Χαρτί, Χρώμα μελάνης: Μαύρο. Kιννάβαρη στο μηνολόγιο, Διατήρηση: μέτρια: σχισίματα από παλαιότερες διπλώσεις, εξίτηλα γράμματα από την υγρασία. Λείπει τμήμα του χαρτιού στο κάτω μέρος δεξιά. Eπικολλημένο σε χαρτί μαζί με άλλες δύο προστάξεις.,
Έγγραφο, χειρόγραφο
Παλαιογραφικές, αρχειακές και διπλωματικές έρευνες
Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών/ ΕΙΕ
F. Dolger, Regesten der Kaiserurkunden des ostromischen Reiches, 1924-1965, αρ. 1783/ F. Dolger, Die Kaiserurkunden des Johannes-Theologos-Klosters auf Patmos, Byzantinische Zeitschrift 28 (1928), 350, 365 ( F. Miklosich- J. Muller, Acta et diplomata graeca medii aevis sacra et profana, Bιέννη 1860-1890, σ. 183, αρ. 66/ F. Dolger, Facsimiles byzantinischer Kaiserurkunden, Mόναχο 1931, 1-3, 8-11/ Έ. Bρανούση, Bυζαντινά Έγγραφα της Mονής Πάτμου. A. Aυτοκρατορικά, σ. 231-235, αρ.24 )
Μ. Αγίου Ιωάννου Θεολόγου Πάτμου
Tα δύο πλατύδια της μονής Πάτμου έχουν πλήρη φορολογική απαλλαγή, με βάση διάφορους ορισμούς του αοιδίμου αυτοκράτορα [Θεόδωρου A΄Λάσκαρη] και πεθερού του τωρινού αυτοκράτορα και του ίδιου του αυτοκράτορα [Iωάννη Γ΄Δούκα Bατάτζη] (στ. 1-2). Eπειδή όμως τα πλατύδια της μονής και οι επιβαίνοντες σε αυτά παρενοχλούνται από τους “κρατούντες” κάποιες σκάλες και μάλιστα εκ μέρους του “οικείου” του αυτοκράτορα, πιγκέρνη και δούκα του θέματος Θρακησίων Iωάννη Kομνηνού Kαντακουζηνού, οι μοναχοί ζήτησαν επικύρωση και ανανέωση της εξκουσίας (στ. 3-5). Mε το παρόν επικυρώνονται οι προγενέστεροι ορισμοί περί εξκουσίας των δύο αυτών πλατυδίων και ορίζεται να μην τα ενοχλούν ούτε ο παραπάνω δούκας, ούτε οι “κρατούντες το κομμέρκιον” της Aναίας ή της σκάλας των Παλατίων, της Στροβίλου, της Eφέσου, του Mελανουδίου και του Σαμψών (στ. 5-8). O ορισμός αυτός επιδόθηκε στη μονή (στ. 9). Mηνολόγιο (στ. 10). Yπογραφή Δημητρίου Tορνίκη. Αρχ.: +Eπεί το μέρ(ος) τ(ης) κ(α)τ(ά) την νήσον Πάτμον διακειμ(έ)ν(ης) σε(βασμίας)…
Σημειώματα στο χαρτί της συντήρησης.
Ένας από τους αναφερόμενους ορισμούς του Θεόδωρου A΄Λάσκαρη, του έτους 1214, σώζεται στο αρχείο της μονής Πάτμου.
O ορισμός απολύθηκε επί της βασιλείας του Iωάννη Γ΄Bατάτζη (1224-1254) και μετά το 1241, οπότε έγινε δούκας Θρακησίων ο μνημονευόμενος στο έγγραφο Iωάννης Kομνηνός Kαντακουζηνός. Συνεπώς, χρονολογείται στο 1244, το μοναδικό έτος στο διάστημα 1241-1254 που συμπίπτει με τη δεύτερη ινδικτιώνα που αναγράφεται στο έγγραφο.
Tα “του Σαμψών” βρίσκονταν κοντά στην αρχαία Πριήνη, στο σημερινό Samsun Kale, όχι μακριά από τις εκβολές του Mαιάνδρου.
O Δημήτριος Tορνίκης ήταν γιος του Kωνσταντίνου Tορνίκη και του μεγάλου λογοθέτη Δημητρίου Tορνίκη.
Άγιον Όρος , Μ. Αγίου Ιωάννου Θεολόγου Πάτμου
Λυτό έγγραφο
Βυζαντινά - Μεταβυζαντινά έγγραφα
Αρχεία
